APOCU DÖNÜŞÜM BİLİMİ, YÖNTEMİ VE JİNEOLOJİ!
İnsan, nasıl ki çocukluk çağlarında hep bir yaşam ve bilgi merakı içindeyse, soruları çok ve arayışları yoğunsa, insanlığın ilk oluşum çağlarında da yoğun bir merak içindedir, sorularla doludur. Aslında buna insan olmaktan, toplum olmaktan kaynaklı arayış ve merak demek daha doğru olacaktır. Çocukken de, gençken de, olgunluk ve yaşlılık çağlarındayken de insan hep bir arayış içinde iken; tarih boyunca toplumlar, kültürler, farklı kimlikler de sürekli bir arayış içinde olmuşlardır. Arayışların en genel anlamda zayıfladığı, hatta neredeyse bitti denildiği yer ve zamanda bile, mutlaka arayan, hisseden, duyan, gören, bilmek isteyen hakikat arayışçıları olmuştur. Bu, olmazsa olmaz bir aşk, tutku olarak daima yaşanmış, büyük bedeller ödenerek hakikat haline gelinmiştir. Hakikat arayışı çok önemli olmakla birlikte, en az onun kadar önemli olan diğer bir konu da hakikate ulaşma yöntemidir. Yöntemsiz bir hakikat arayışı, daha doğrusu hakikat kavuşması mümkün değildir. Hakikati arayabilirsin, soruların çok da olabilir, ancak ona ulaşmanın yol ve yöntemi yoksa, bu sadece bir niyet, hayal veya soyut bir fikir mezarlığı olmanın ötesine geçemez. Bu nedenle hakikatte yöntem, olmazsa olmaz bir ilke, oluş diyalektiğidir. Bu kapsamda insanlık tarihi boyunca mitolojik, dini, felsefi ve bilimsel yöntem olarak dört temel biçim açığa çıkmıştır. Her bir yöntem hayatın ve evrenin bilinmezliklerini bilmeye, anlamlandırmaya; kendisince iyiyi, doğruyu, güzeli, anlamlı olanı, farklılıklarıyla bir ve bütün olanı bulmaya çalışmıştır. Kürdistan tarihinde de şüphesiz bu arayış serüveninin çok yönlü ve zengin isimleri, yüzleri vardır. Proto Kürt tarihi, örtük tarih ve inkar tarihi, bu serüvenin inanılmaz zenginliğini ve yaygınlığını sunmaktadır, ancak örtülü kaldığı ve inkar edildiği için hala bir çok yönüyle keşfedilmeyi, yeniden anlamlandırılmayı beklemektedir. İşte APOCU düşünce tarzı, APOCU felsefe dediğimiz gerçeklik de Kürdün ve insanlığın, kadınlığın örtük tarihinin örtüsünü kaldırmaya, ölümden beter yok sayılmaya, inkar edilmeye karşı varlığını ispatlamayı ve onu özgürleştirmeyi esas alan bir hakikat yolu, yöntemidir. Ki bu yöntem, Önder APO’nun çocukluğundan bugüne kadar birbirinden kopmayan, bilakis her defasında birbirini tamamlama ve süreklileştirme temelinde yürüyen bir hakikat yöntemidir. Her anı büyük bir merak, soru, şüphe, arayış, sarsılma, ısrar, kararlılık, yıkma ve inşa, dönüşüm, genel olarak doğru olana ulaşma ama ulaştığıyla da yetinmeme ile geçen bir yaşam, yürüyüş ve hakikate ulaşma savaşıdır bu. Yöntemi, kendi yaşam mücadelesiyle, öz tecrübesiyle, her bir aşamasını anlamlandırıp diğerine bağlayarak, sürekli büyütüp besleyerek geliştirmiştir Önder APO. Bu nedenle APOCULUK Kürdistan’da, Ortadoğu’da ve bugün dünyada bir düşünce, bir yaşam ve bir mücadele tarzı, stratejisi olarak ifadesini bulmuştur. APOCULUK, insanı, doğayı, yaşamı, ben ve ötekini, biz gerçekliğini, hayatın organizasyonel-ilişkisel gerçeğini her anında soran sorgulayan, mevcut olanı kabul etmeyip doğrusu, hakikati hangisidir diye sorup cevabını kendinden başlayarak ve hevalleriyle, toplumuyla paylaşarak veren, derinleştiren bir tarzdır. Hakikate, insanlık tarihinin açığa çıkarmış olduğu tüm değerlerle ve yine mitoloji, dini, felsefi ve bilimsel yöntemleri iç içe geçirerek bütünlüklü ulaşmayı esas alan bir çizgidir. APOCU tarzda, yöntemler birbirinden koparılamaz, yöntemleri birbirinden koparmak, hakikati parçalamak anlamına gelir ki bu da hayatın doğrularından insanı uzaklaştırır. Biz buna Demokratik Modernite Paradigmasının bilim yöntemi de diyebiliriz, Önder APO şahsında ve tarzında hayat bulan bir yöntemdir. Somuttur. Önder APO, tüm mücadele hayatı boyunca bilimci yöntemi değil bilimsel yöntemi esas almış, bu bilimsel yöntemi mitolojik, dini ve felsefik hakikatlerle besleyerek kendine has bir tarzı açığa çıkarmıştır. Özellikle de çözümleme diye ifade ettiğimiz yöntem, bunun en bilinen, görünen yanı olmaktadır. Çözümleme bir açıdan analiz anlamına da gelir, ancak bu analiz yöntemi kuru, parçalayan, dogmatik ve statik bir tarzda değildir. Bilakis bu analiz yöntemi sosyolojiden tutalım psikolojiye, arkeolojiye, tarihe, pedagojiye, ontolojiden epistemolojiye, metodolojiye kadar uzanan, tüm bunları kendi içine alan ve yoğuran bir yöntem olmaktadır. Bu bilim alanları tek tek böyle isimlendirilmez, ancak uygulanan yöntem tam da bunların başarılı bir bileşkesi, sentezidir. Bir insanı ele alıştan tutalım da tarihi, coğrafyayı, kültürü, sosyolojiyi, politikayı, psikolojiyi, fiziği, mikro ve makro kozmosu, doğayı bütünlüğü içinde kavramaya çalışan yöntemiyle hakikate kolektif ya da komünal tarzda ulaşmayı esas alır. Aslında tüm bunların toplamına; tüm yöntemleri içine alan bilimsel yöntemiyle APOCU’luğa, DÖNÜŞÜM BİLİMİ VE YÖNTEMİ demek de yerinde olacaktır. İnsanın, doğanın, evrenin hakikatine komünal zihniyet ile bütünlüklü bir bakış açısıyla ulaşma yöntemi, beraberinde muazzam bir değişim-dönüşüm mücadelesini getirmektedir. Elli iki yıllık mücadele tarihimizin açığa çıkarmış olduğu en temel değerlerden biri de bu olmuştur. Ki bu yönüyle gerçekten de insanda, toplumda değişim-dönüşümün bilimsel değerleri açığa çıkarılmıştır. Yazımızın konusu olan “Jineolojinin APOCU felsefedeki yeri nedir?” sorusunu da bu DÖNÜŞÜM BİLİMİ ve DÖNÜŞÜM YÖNTEMİ, yine hakikatin bütünlüğü kavramsallaşması etrafında cevaplandırmaya çalışacağız. Hakikatin çeşitliliği içeren ancak bütünlüklü bir yapısı olduğu gözlerimizin önündeki bir gerçektir. Her türlü varlık-varoluş, ilişki ve çelişki gerçekliği ile özgün-özerk ve genel-bütünlüklü yapısallığı ile hakikatin varoluşuna vesile olur. İnsan toplumu açısından bu durumu ele aldığımızda, toplumun esas bir çeşitlenmesi olan kadınlık ve erkeklik olgusu, ilişki ve çelişkisiyle karşımıza çıkar. İnsan toplumunun hakikati bu her iki cinsin ilişki ve çelişkisi ile anlam bulur ya da anlamsızlaşır. Onbinlerce yıla yayılan erkek egemenlikçi zihniyet ve sistem, toplumun anlamını yaratan bu ilişki ve çelişki diyalektiğini dengesizleştirmiş, kadını ontolojik (varlık) olarak paramparça edip nesneleştirirken, epistemolojik (bilgi-akıl-duygu) olarak da inkar edip anlamsızlaştırmış, yani köleleştirmiştir. Kadın bedensel ve ruhsal olarak kimliğini kaybetmiştir. İşte APOCU düşünce tarzı ve bunun geliştirdiği dönüşüm bilim ve yöntemi, inkar edilen Kürt hakikatini açığa çıkarmayı esas alırken daha derinden inkar edilen ve sömürülen kadın hakikatini de açığa çıkarmayı, özgürleşmeye doğru dönüştürmeyi esas almıştır. Elli iki yıllık PKK tarihi, aynı zamanda bu gerçekliğin büyük bedellerle bu değerleri açığa çıkardığı, toplumsallaştırdığı, komünleştirdiği bir tarih olmuştur. Biz tüm bunları bilimsel ve yöntemsel yaklaşımdan bağımsız ele alamayız. Jineoloji, işte açığa çıkan tüm bu değerlerin bilimsel analize tabi tutulması, bunun tarihsel geçmişinin kadın gözüyle analiz edilmesi, günümüzdeki tortu ve kalıntılarının görünür hale getirilmesi ve bu tortulardan özgürlük değerlerinin geliştirilmesini esas alır. Bunun için, toplumsal hakikatinden koparmadan kadın gerçekliğine odaklanır. Yani jin’i jiyan’dan koparmaz, bilakis jin’i jiyan’la bütünlüklü ele alarak özgürlük mücadelesinin başaracağını bilir ve yöntemlerini de buna göre belirler. İşte burada APOCU felsefe ve düşünce tarzında ortaya çıkmış olan sosyolojik çözümleme yöntemi, jineolojinin de esas aldığı bir yöntem olur. Kadını, hayat verdiği ve hayat bulduğu toplumsal yaşam ile bütünlüklü ele alarak, özgürleşme mücadelesini, stratejisini, politikasını, kişilik yapılanmasını, stilini, tarzını buna göre belirlemeye, daimi olarak sosyolojik çözümlemesini yapmaya çalışır. Elbette ki on binlerce yılın erkek egemenliği, toplumsallığı negatifleştirmiş, parçalamış, ahlaki ve politik
Dengesini bulan kadın enerjisi, hayatı dengede tutar
Sima Çırav’ın Kaleminden Dengesini bulan kadın enerjisi hayatı dengede tutar Bilinen ve halen bilinemeyen yanlarıyla hayat dediğimiz şey salt üzerinde yaşadığımız dünya ile sınırlandırılamaz. Ve hiçbir şey biz var olduğumuz için var olmaz. “Onlar” var olduğu için biz varızdır. Tespit edilebildiği kadarıyla hiçbir şey birbirinden bağımsız değildir. Her şey arasında bir sebep ve neden ilişkisi bulunur. Bu, evrenin temel felsefik ilkesidir. Evrende bulunan her şey birbiriyle ilişki, çelişki ve birlik içerisindedir. Dengesini zıtların uyum ve ahenginde bulur. Evrenin bir parçası olarak biz de hep bir uyum, ahenk ararız. Zıtlıklarımızla, çelişkilerimizle, komple bir yaşam için çabalar, didiniriz. Bazen zıtlıklarımızdan, çelişkilerimizden doğan büyük çatışmalara gireriz. Tıpkı engin sularda dev dalgalarla boğuşan bir sörfçü gibi, ölecekmiş gibi oluruz. Ama dalgalarla mücadele, içsel direnç, bizi kıyıya vurduğunda bulanık görüşümüz yeniden aydınlanır, bakış açımız netlik kazanır. O an alınan derin nefes, ciğeri acıtsa da yaşamla olan bağımızı daha fazla güçlendirir. Hayat, kendimizden başlamak üzere yeryüzündeki her şey ile birlikte yeniden anlam kazanır. Yıldızlar uzak olsa da tüm ihtişamıyla gece gökyüzümüzü aydınlatır. Bizden milyarlarca ışık yılı uzak olsalar da karşılıklı bir etkileşim içerisine gireriz. İçsel, hatta fiziksel bir enerji de biz yayarız. O yıldızlardan ulaşan ışığın benliğimizde oluşturduğu duygunun gücüyle karşılıklı ışıldarız. Fakat insanın o ışıltısı gözle gözükecek derecede değildir. Ya da onu görecek göze henüz sahip değilizdir. Bildiğiniz gibi insanın da bir ışığı, pırıltısı olduğu bilimsel olarak kanıtlandı. Gözle görülemezse de insan da evrendeki her canlı gibi içsel enerjisini ışık biçiminde gibi yansıtır. Peki, bu enerji dediğimiz şey nedir, nasıl açığa çıkar? Enerji nedir, enerjinin türleri nelerdir? En genel anlamıyla enerji, “iş yapabilme kapasitesi” olarak tanımlanır. Bir sistemin ya da çarkın durumunu değiştirebilme kabiliyeti de diyebiliriz. Güç olarak da tarif edebiliriz. Fakat burada tarif ettiğimiz güç sömürücü bir güç değildir. Etki alanı geniştir ve o alandaki her şeye nüfus eder. Enerji çeşitli formlarda bulundur. Örneğin: mekanik enerji yani hareket, termal enerji yani ısı, elektrik enerjisi yani elektronların hareketiyle ortaya çıkan, bir noktadan diğerine akan enerji, kimyasal enerji yani atomların ve moleküllerin bağlarında depolanan potansiyel enerji, nükleer enerji yani maddenin çekirdeğinde depolanan enerji formları vardır. Enerji, bir formdan diğerine dönüşebilme kabiliyetine sahiptir. Tıpkı suyun potansiyel enerjisinin elektriğe dönüşmesi gibi. Bilimin vardığı noktaya göre enerji yoktan var edilemez veya yok edilemez ama dönüşür. Kuantumun da enerjiye yaklaşımı aynıdır. Evrenin oluştuğu ilk andan itibaren enerjinin sabit olduğu kabul edilir. Enerjinin temel kaynağı ise; güneş, rüzgar, su, jeotermal (yerin derinliklerindeki ısı), petrol, kömür, doğalgaz ve nükleer enerjidir. Enerji kendi içerisinde yenilenebilir enerji ve yenilenemez enerji olarak ayrışır. Bu konuya çok girmeyeceğim. Her bir tanım yeni bir açıklamayı gerekli kıldığından konun uzamaması açısından şunu belirtmek mümkün: Canlılar hayatta kalmak, büyümek ve hareket etmek için enerjiye ihtiyaç duyar. Örneğin bir ayçiçeği bitkisi, topraktan beslendiği gibi, sudan da beslenir. Fakat en önemlisi güneştir. Güneş ışığı ayçiçeğinin ana enerji kaynağıdır. Gündoğumundan günbatımına kadar ayçiçeği yüzünü güneşten ayırmaz. Dünyadaki tüm canlılar da aynıdır, enerjisini güneşten alır. Ama her canlının güneşten enerjisini alma biçimi farklıdır. Enerji kaynağının insan üzerindeki etkisi İnsan, güneşin ışınlarının geçtiği bitkiden meyveye, sudan ete kadar pek çok biçimde güneşten enerjisini alır. Güneş enerjisi genel olarak insanda serotonin etkisi yapar. Yani mutluluk hormonu dediğimiz şeyi oluşturur. Güneş; beyinde ve vücuttaki pek çok şeyin sinir hücrelerinin düzenli olarak fonksiyonunu yerine getirmesini sağlar. Doğru çalışan her sinir hücresi yani her sinir hücresinin doğru sinyal göndermesi bizim ruh halimizden davranışlarımıza kadar her şeyi değiştirir. Örneğin mutlu, enerjik bir insan olunca üreteci yanımız, öğrenme yanımız daha fazla artar. Yaşam kalitemiz gibi bakış açımızda ivme kazanır ve değişir. Tersi bir durum da doğrudan ruh halimizi etkiler. Sürekli mutsuz olmak, memnuniyetsiz bir ruh hali açığa çıkaracağı gibi, bu bizim çevresel, toplumsal ilişkimizi de belirler. Sürekli depresif ruh halleri, toplumsal ilişkiden, bireyin genel sağlığına kadar her şeyi bozabilir, çökertebilir. Dolayısıyla enerji dediğimiz şey öyle basit bir durum değildir ve sözüne ettiğimiz enerji de salt bedensel değildir. Beden ve ruh bütünlüğü yediğimiz yiyecekten, çevresel faktörlere, toplumsal ilişkilere kadar her şeyi içerir. Yaşamı kolaylaştırmak için kullanılan araçlar da buna dahildir. Negatif ve pozitif enerjinin yansıması “Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur” özdeyişi vardır. Bu özdeyiş salt fiziki özellikleri kast etmez. Fizik kadar ruhsal, düşünsel olarak da sağlam bir insanı tarif eder. Biz buna ahlaki- politik yaklaşım, hatta felsefik bakış açısını da ekleyebiliriz. Çünkü düşüncenin de dayandığı ahlaki-politik, kültürel, felsefik bir temel vardır. İnsanı insan kılan en önemli şey de o ahlaki-politik yapısıdır. İnsanın bu yapısını da en iyi davranışlarından, iş yapabilme kapasitesinden ve bunu bir ayna gibi yansıtma gücünden anlayabiliriz. Elbette burada sözüne ettiğimiz enerji türü pozitif, olumlu anlamdaki bir enerjidir. Altını kalın çizgilerle çizerek ifade etmek gerekirsek, negatif enerji de en az pozitif enerji kadar etkilidir ve sonuç alıcıdır. Örneğin Ortadoğu’da “nazar” denilen bir olgu vardı. Bilimsel olarak tanımlanmasa da nazar, kötü enerji demektir. Bilimsel olarak herhangi bir veri olmamakla birlikte “nazara gelen” kişi ya da kötü enerjiye maruz kalan kişi, küçük ya da büyük herhangi bir kazaya uğrayabilir. Başına türlü türlü bela gelebilir. Nazarın bir kişiden diğerine göz temasıyla geçtiğine inanılır. Göz temasında nazara uğrayan ya da kötü enerjinin etkisine giren kişi ne olduğunu tespit edemediği ruhsal, düşünsel bir darlığa düşer. Tanımlayamadığı bu kötü ruh hali nedeniyle boğulacak gibi olur. Her şey üstüne üstüne gelir. Kişi, kötü enerjinin etki alanından çıktıktan sonra bile kendine gelemez. Çünkü kötü enerji bireyi adeta hapseder. Bu nedenden dolayı olumsuz enerjinin etkisi uzun sürebilir. Bu tür durumlarda bir bardağın, camdan bir eşyanın kırılması uğrulu kabul edilir. İnançta camdan bir nesnen kırılması kötü enerjinin de kırılması ve bulunduğu mekanı terk etmesi anlamına gelir. Bunlar bilimsel olmamakla birlikte yüzlerce yıl deneyimlenerek günümüze kadar gelmiştir. Karşılıklı pozitif enerji Bir insanda hem negatif hem de pozitif enerji aynı anda bulunur. Fakat biri diğerinden her zaman daha ağır, daha baskın gelir. Bu kişinin düşünüş, karakter, hayata bakış açısı, çevresel ve toplumsal etkileşimiyle paralel gelişir. Gündelik yaşamda da bir insanı tanımlarken bu iki enerji yansımasıyla tanımlarız. Eğer kişi düşüncesiyle, davranışlarıyla karşıdakini olumlu anlamda etkiliyorsa, dinamikleştiriyorsa, mutlu kılıyorsa ve aynı zamanda kendisi de bunu yaşıyorsa ortaya bir sinerji çıkar. Sinerji karşılıklı enerji akımını, birlikteliği tanımlar. Bu pozitif bir enerjidir. Her şeyden önce düşünsel bir akış söz konusudur. Ve düşünce de bir